ZNAK SŁUŻBY PAMIĘCI

Od swojego zarania ruch harcerski w Polsce, w sposób szczególny, akcentował przywiązanie do narodowych dziejów tradycji, odnajdując w bogatej, a zarazem dramatycznej często przeszłości, wzorce do naśladowania i drogowskazy do wędrówki przez życie. Historia –narodowa, skarbnica wiedzy o ludziach, ich dokonaniach i ideach, o umiłowaniu Ojczyzny – towarzyszyła kolejnym harcerskim pokoleniom. Skutecznie uczyła, jak należy bronić wolności i niepodległości w czasach wojen i jak budować życie naszego kraju i społeczeństwa w czasie pokoju.
Potrzebę rozumienia dziejów i wyciągania aktualnych wniosków dostrzegamy, obserwując wydarzenia współcześnie rozgrywające się na naszych oczach w Europie i na świecie. Pamięć “historyczna” jest niezbędna, aby się przygotować do pełnego i świadomego uczestnictwa w życiu społecznym. Musimy zachować pamięć o dziejach naszej rodziny, swojej LOKALNEJ SPOŁECZNOŚCI i całego narodu. Każde ludzkie pokolenie staje się dłużnikiem swoich przodków i właśnie przez tych, którzy wstąpili już w “czas przeszły” i stali się częścią historii – także dłużnikiem jej samej. “Z książki można powyrywać kartki, a groby zostają”. Na listopadowych cmentarzach też można uczyć się historii … O ileż łatwiej pojąć wówczas prawdę o “narodach, które tracą PAMIĘĆ – tracą ŻYCIE”. Taka oto jest idea tego znaku wędrowniczej służby – zachować pamięć!

Wypełniać tę wędrowniczą służbę i zdobyć znak można na przykład:
• dokumentując ważniejsze wydarzenia z życia waszej społeczności;
• obejmując stałą opieką lokalne miejsca pamięci narodowej, groby zmarłych instruktorów harcerskich, nauczycieli z waszego środowiska;
• organizując zwiad historyczny, mający na celu odnalezienie miejsc pobojowisk, śladów umocnień, zapomnianych mogił z okresu powstań narodowych, I i II wojny światowej;
• nawiązując kontakt z ludźmi, którzy uczestniczyli w walkach o niepodległość i pracowali w latach pokoju, zbieranie ich wspomnień;
• katalogując miejsca pamięci narodowej: cmentarze, tablice pamięci, miejsca martyrologii, obiekty historyczne;
• odwiedzając pracownie konserwacji zabytków, zapoznając się ze sposobami zabezpieczania zabytków;
• organizując zwiad dotyczący stanu zabytków architektury, zainteresowanie wynikami waszego zwiadu lokalnej prasy, radia, telewizji;
• podejmując interwencje u odpowiednich władz w przypadku niszczenia obiektów historycznych;
• popularyzując wiedzę historyczną, organizując konkursy wiedzy historycznej i kluby miłośników historii;
• opracowując folder lub trasę wędrówki po miejscach pamięci narodowej (danego regionu) – również z myślą o skautach (z objaśnieniami w języku obcym);
• podejmując współpracę z muzeami, izbami tradycji, poznając sposoby inwentaryzowania materiałów historycznych;
• dokumentując historię harcerstwa, zabezpieczając kroniki, wydawnictwa, fotografie, sztandary, proporce, informując o takich działaniach i nawiązując współpracę z hufcowymi i chorągwianymi komisjami historycznymi oraz z MuzeumHarcerstwa;
• odwiedzając i udzielając pomocy samotnym, starym, często chorym instruktorom naszego Związku.

żródło: załącznik do uchwały GK ZHP  nr 70/2003 z dnia 26 czerwca 2003